Ciało wysokie, lekko spłaszczone po bokach; nieduża głowa zwieńczona małym otworem gębowym; dwa szeregi zębów gardłowych; stalowogranatowa barwa grzbietu i boków, brzuch srebrzysty, czerwone płetwy brzuszne i odbytowa; istnieje również odmiana o pomarańczowym zabawieniu, zwana orfą; długość ciała do 50 cm, waga – 1,2 kg
Wschodnia i Środkowa Europa oraz Syberia; w Polsce dorzecza Wisły i Odry, największe jeziora mazurskie, Zalew Szczeciński i Wiślany
z reguły rzeki z dnem piaszczystym lub kamienistym, czysta i zimna woda, bujna roślinność wodna; szczególnie chętnie przybywają w okolicach zakoli i starorzeczy, w strefach przybrzeżnych wśród korzeni drzew zanurzonych w wodzie; także w kanałach melioracyjnych połączonych z rzekami, słonawych ujściach rzek, zbiornikach zaporowych
głównie fauna denna, larwy owadów, skorupiaki, mięczaki, małe rybki, także rośliny
w czasie tarła odbywa wędrówkę w górę cieków; rozród w marcu i kwietniu; ikra składana w wodzie o niskiej temperaturze (7-8 stopni C); przykleja się do zeszłorocznej roślinności, liści i gałęzi tkwiących w wodzie
zestaw gruntowy – solidne wędzisko lub zwyczajna gruntówka do 3,5 m, żyłka 100 m 0,15-0,25, kołowrotek o stałej szpuli, zestaw ze spławikiem lub bez
a) przepływanka
b) na przystawkę ze spławikiem i bez niego
c) pionowe spinningowanie i metoda muchowa
najbardziej udane połowy po zmierzchu, najlepsza pora roku - wiosna; sprzyjające warunki przy mętnawej, lekko wezbranej wodzie, w pochmurne dni; przy łowieniu na sztuczną muchę – zalecane łowienie na "dotyk" z położeniem przynęty na powierzchni wody w pobliżu brzegu, najlepiej pod zwisającymi gałęziami; ryba płochliwa – konieczne ciche zachowanie nad wodą i maskowanie się; dobrze sprawdza się wcześniejsze nęcenie, np. gotowanym grochem lub kukurydzą
czerwone robaki, denrobena, rosówki, pijawki, sztuczna mucha